TOKYO, 24 Kasım (Xinhua) -- Eski Japon başbakanları İşiba Şigeru, Noda Yoşihiko ve Hatoyama Yukio, Taiwan hakkında yanlış açıklamalar yaparak Japonya-Çin ilişkilerini gerginleştiren mevcut Başbakan Takaiçi Sanae'yi eleştirdi ve söz ve davranışlarında dikkatli olmasını ve diyalog yoluyla ikili ilişkileri iyileştirmesini istedi. İşiba, pazar günü bir televizyon programında yaptığı açıklamada, 1972 yılında dönemin Başbakanı Tanaka Kakuei'nin Çin'i ziyaret etmesiyle Japonya ve Çin arasındaki diplomatik ilişkilerin normalleşmesinin kolaylaştığını, o günden bu yana Japonya'nın art arda gelen hükümetlerinin Japonya-Çin ilişkilerini her zaman çok dikkatli bir şekilde yönettiğini ve herkesin konuları gerçekten titizlikle ele aldığını belirtti. İşiba, mevcut yönetimin Japonya'nın uzun süredir devam eden temel tutumunu tam olarak anlaması ve gelecekte politikaların uygulanmasında temkinli davranması gerektiğini söyledi. Aynı gün Noda, Tottori eyaletinde basına verdiği röportajda, Japonya-Çin ilişkilerindeki mevcut gerginliğin 'Başbakan Takaiçi'nin düşüncesiz açıklamalarından kaynaklandığını' belirtti. Noda, Takaiçi'nin Çin tarafına bir açıklama yapması ve diyalog yoluyla ilişkilerin iyileştirilmesi için çalışması gerektiğini vurguladı. Hatoyama ise perşembe günü sosyal medya platformu X'te yaptığı bir paylaşımda, Takaiçi'nin ''Taiwan meselesinin Çin'in iç meselesi olduğu' yolundan sapan' açıklamalarının ikili ilişkileri en kötü senaryonun eşiğine getirdiğini belirtti ve 'Japonya'nın ulusal çıkarlarına verilen zarar ölçülemez' dedi. Hatoyama, Konfüçyüs'ün 'Hata yapmak ve bunu düzeltmemek, işte bu gerçek bir hatadır' sözünü alıntılayarak Takaiçi'ye hatasını düzeltme çağrısı yaptı. Takaiçi, 7 Kasım'da Diet toplantısında, Çin anakarasının 'Taiwan'a güç kullanmasının' Japonya için 'Japonya'nın varlığını tehdit eden durum' oluşturabileceğini iddia etti. Takaiçi'nin bu sözleri, hukukçular, savaş karşıtı gruplar ve muhalefet partileri tarafından şiddetle eleştirildi. Japon kamuoyu, bu açıklamanın Japon hükümetinin 1972 Japonya-Çin Ortak Bildirisi'nde verdiği taahhüdü ihlal ettiğini ve Japonya'nın Çin'e yönelik uzun süredir izlediği dış politika ile açıkça çeliştiğini, bunun da bölgede gereksiz gerginliğe yol açacağını belirtti.■
