Doğu Afrika'da İngiliz sömürgeciler tarafından 1896-1901 yıllarında inşa edilen ve Batı medeniyetinin yayılmacı gücünü simgeleyen dar açıklıklı demiryolu, macera ve sömürge fethi arayışındaki beyaz yerleşimcileri Afrika kıtasına çekerken Kenya'nın uyanış süreci ve bağımsızlık mücadelesine de tanıklık etti.
NAİROBİ, 30 Ocak (Xinhua) -- 1903 yılında dönemin Doğu Afrika Valisi İngiliz Sör Charles Eliot şu cesur sözleri sarf etmişti: "Bir ülkenin demiryolu inşa etmesi sıra dışı olmasa da bir demiryolunun bir ülke inşa etmesine ender rastlanır."
Britannica Ansiklopedisi'nin internet sitesine göre "İngiliz Doğu Afrika Protektorası'nda (şimdiki Kenya) beyazların üstünlüğü politikasını başlatan" Eliot, bu sözüyle İngiliz sömürgecilerin 1896 ile 1901 yılları arasında Doğu Afrika'da inşa ettiği dar açıklıklı demiryolu hattına atıf yapıyordu.
Batı medeniyetinin yayılmacı gücünü simgeleyen demiryolu, macera ve sömürge fethi arayışındaki beyaz yerleşimcileri Afrika kıtasına çekerken Kenya'nın uyanış süreci ve bağımsızlık mücadelesine de tanıklık etti.
Kenya 60 yıl önce sömürgenin prangalarından kurtulsa da sömürge ekonomisinin izleri on yıllar boyunca ülkenin kalkınmasını engellemeye devam etti.
Turistler günümüzde eski demiryolunda seyreden trenlerin pencerelerinden dışarı bakarken Kenya'nın güzel manzarasının ve yüksek çeşitlilikteki yaban hayatının tadını çıkarabiliyor, ayrıca bazıları hala Batılı çokuluslu şirketlere ait olan çay tarlalarını izleyebiliyor.
Bu arada kayda değer bir değişiklik de dikkatleri çekiyor: Çin tarafından eski demiryolunun paralelinde inşa edilen yeni Mombasa-Nairobi Standart Açıklıklı Demiryolu.
Madaraka Ekspresi olarak adlandırılan hat, Kenya'nın 1 Haziran 1963'te kendi kendini yönetmeye başlamasını simgeleyen Madaraka Günü kutlamalarından bir gün önce, 31 Mayıs 2017'de hizmete girdi.
Yeni tren, seyahat süresini ve taşımacılık maliyetlerini büyük ölçüde azalttı. Yolcular için tercih edilen bir seçenek olmaya başlayan hat, ticareti canlandırmada ve güzergahtaki küçük kasabaları güçlendirmede önemli rol oynadı.
Yeni hatta kullanılan bir lokomotifin minyatürü Kenya'daki demiryolu müzesinde sergilenirken, vagonların yan tarafında "ulusları birbirine bağlar, insanları refaha kavuşturur" sloganı göze çarpıyor.
Çin-Afrika Merkezi Direktörü Dennis Munene kısa süre önce Xinhua ile yaptığı söyleşide, "Eski Kenya-Uganda demiryolu hattı, daha ziyade sömürgeci toprak sahiplerinin iç bölgelerden çıkardıkları hammaddeleri ülkelerine götürmek üzere Hint Okyanusu'na naklettikleri madencilik odaklı bir demiryoluydu" dedi.
Munene, "Çin ve Kenya ortaklığında inşa edilen yeni hat ise kalkınma odaklı. Hat, Kenya'nın diğer Doğu Afrika ülkeleriyle bütünleşmesine yardımcı oluyor. Kenya'nın ekonomik genişleme anlamında büyümesine olanak tanıyor. Mallar ve yolcular için de hızlı ve verimli ulaşım sağlıyor" diye konuştu.
2.300 günden uzun süredir sorunsuz şekilde işleyen yeni demiryolu hattında milyonlarca yolcu ve tonlarca mal taşınırken, bu durum Kenya'nın sosyo-ekonomik büyümesine önemli ölçüde katkı sunuyor. Çinli profesyoneller tarafından eğitilen yerel makinistler, teknisyenler ve görevliler demiryolu hattının sorunsuz işlemesini sağlıyor.
Madaraka Ekspresi, Çin ile Kenya arasındaki Kuşak ve Yol işbirliğinin vücut bulmuş halini temsil ediyor. Bu tür işbirliği projeleri son yıllarda kıta genelinde altyapı bağlanabilirliğinin geliştirilmesine ve Afrika içindeki ticaretin artırılmasına yardımcı oluyor.
Eski demiryolu hattının temsil ettiği sömürgeci tarih yavaş yavaş silinip giderken, yeni demiryolu hattının getirdiği parlak gelecek ise ufukta beliriyor.■
